R.T. ERDOĞAN PRİMA PORTA’sının İFADE ETTİKLERİ

 Antik Çağ’da sanat; okuma yazma bilmeyen insanlara, atalarını, tarihlerini ve içinde bulundukları anı anlatmanın en güzel yoluydu. Eserlerin konusunu yoğun olarak dini kitapların öğretileri ve siyasi propagandalar oluşturmaktaydı. Heykel sanatı bunların içinde siyasi propagandanın en çok işlendiği alandı.

1. Augustus Prima Porta Heykeli – İS 1.yy. 

(https://www.bilgial.com/roma-heykel-ve-kabartma-sanati/)

 Octavianus, Marcus Antonius ve Kleopatra’nın isyanına karşı mevcut olan yönetimi korumuş, kazandığı zaferlerle devlete üstün hizmetler vermiştir. Bu sebeple Roma Cumhuriyet Senatosu, Octavianus’a kendi isteği ile devletin tek hakimi anlamına gelen Augustus unvanını vermiş ve yönetim şeklini cumhuriyetten imparatorluğa çevirmiştir. Buna ithafen, geçmişte yapılan heykellerinden bağımsız olarak Prima Porta tipi yontulmuştur. 

Prima Porta heykelinde, O. Augustus sağ kolunu yukarı kaldırarak sağ başparmağı ile ileriyi göstermektedir. Kimilerine göre bu işaret devletin ufkunu, kimilerine göre de üzerine giydiği zırh ile birlikte ordusuna seslenişini simgelemektedir. Nitekim O. Augustus tarihe “… Bu orduyla devleti, altında ezilmekte olduğu partinin egemenliğinden kurtararak yeniden özgürlüğe kavuşturdum.“ (Res Gestae Divi Augusti), notunu da düşmüştür.

 R.T. Erdoğan Prima Porta Heykeli – 2016 

(https://tr.euronews.com/2018/08/29/almanya-da-recep-tayyip-erdoganin-heykeli-dikildi)

Bu heykelin bronz bir kopyası 2016 yılında Kocaeli Kartepe Belediyesi’nin siparişi üzerine heykeltraş Nuh Açın tarafından dökülmüştür. 2017 yılında yaptığımız referandumda güçler birliği anlayışını benimseyerek cumhurbaşkanlığı yönetim sistemine geçtik. Prima Portalar, devletin tek hakimi olma propagandasını simgelemesi açısından bu anlamda benzerlik göstermektedir. Yine de temelde bu iki heykel arasında bazı farklar da görülmektedir. Augustus üzerinde taşıdığı savaş zırhı ile ordulara hitap ederken, R.T. Erdoğan modern bir takım elbise ile sivil halka hitap etmektedir. R.T. Erdoğan’ın, 2001 yılında seçimle başa gelmesinden itibaren sivil anayasa ile ilgili yaptığı ve üzerinde çalıştığı değişiklikleri halk olarak yakından takip ettik. Burada betimlendiği takım elbise işte bu sivilleşme politikasına tam da uygun düşmektedir. Antik Çağ’da sanat anlayışı günümüzdeki estetik kaygı güden ‘’sanat için sanat’’ anlayışından farklı olarak politik bir anlam da taşımaktadır. Bu sebeple geçmişin sanatının, geleceğin politikalarını ifade etmede yardımcı bir unsur olduğunu da unutmamalıyız.