PORTFÖY YÖNETİMİ NASIL OLMALIDIR?
Bir insanın 50 yaşında finansal özgürlüğüne kavuşması için yapabileceği en doğru yatırım hisse senedi piyasasıdır. Ancak bu yatırımların meyvesini alabilmesi için bu işe yirmili yaşlarda başlaması gerekir. Doğru strateji, davranışsal finansa hakim olması ve sektör seçimleri ile finansal özgürlüğe kavuşabilir. Borsada aynı bireysel emeklilikte olduğu gibi aylık periyotlarla birikimlerinizi değerlendirerek hisse senedi adedini arttırmak önemlidir. Belli dönemlerde hisse senedi sayısı ve çeşitliliğinde artışlar veya azalışlar olacaktır. Önemli olan zamansallığa bağlı olarak sektörel değişimi yakalayabilmektir.
Aşağıda birkaç hissenin 2016 yılındaki fiyatlarıyla şimdiki fiyatlarını aktarıyorum.
01.01.2016 11.01.2025 Artış %
Ereğli 0,76 23,78 3129
Tüpraş 5,18 143,50 2770
Garanti 5,44 128,10 2354
Froto 17,80 922,50 5182
Egeen 208,03 9777,50 4700
Orge 0,91 86,80 9538
Ekgyo 2,02 13,96 691
Yukarıdaki hisselerin temettü verimliliğini de hesaplarsak çok daha yüksek oranlara da ulaşabiliriz.
Elimden geldiğince basit bir anlatım yapmaya çalışıyorum.
Mesela gayrimenkul alanında 2016 yılında 290.000 tl olan bir dairenin şu anki satış fiyatına göre 18 kat (%1800) etkisi vardır. Yukarıdaki hisseler ise rastgele seçilmiş olup sadece ekgyo emsal değerinde kayıp yaşarken diğer tüm hisse senedi fiyatları gayrimenkulün çok üzerinde getiri sağlamıştır.
01.01.2016 tarihli çeyrek altın fiyatı ise 173,18 tl. Fiyat artış katı ise 4990,44 tl / 173,18 tl = 28,82 (%2882)
Türkiye’nin ekonomik şartlarına göre oransal olarak altının hisse senedi piyasasına yakın getiri sağladığını görmekteyiz.
İsterseniz bu duruma asgari ücret üzerinden bakalım. 2016 yılında asgari ücret net 1.300,99 tl iken 2025 yılında 22.104,67 tl oldu. Buradaki artış oranı %1699 oldu. Usdtry kuru 1 Ocak 2016 tarihinde 2,95 tl iken şu anda 35,38 tl. Artış oranı %1199 oldu.
İstediğiniz hesabı yapabilirsiniz. Ancak şansınıza tek bir varlığa bütün yatırımınızı yapıp inanılmaz karlar elde etmedikçe portföy yönetimi esas olandır. Yatırımın büyüklüğü ne kadar önemli ise oransal dağılım da aynı oranda önemlidir. 1-2 milyon tl’lik yatırımın oransal dağılımı ile örneğin 20 milyon tl’lik bir yatırımın oransal dağılımın eşik değerleri birbirinden farklıdır. Bu eşik değer bir anlamda tatmin değeridir. Davranışsal finansın konusudur. Zararda oturduğunuz bir pozisyon var ise, yapılan ekstra maliyetlenmeler bu zararı düşürmeyecek, aksine büyütecektir. Çünkü her varlığın kendi içinde de dağılım oranları olmalıdır. Ve pozisyon kapatılmadıkça değişim aktarımı yapılmamalıdır.
Ülkemizin ekonomik şartlarına göre yorum yapmak zorundayız. Altının bazı ülke merkez bankaları için alımı dahi yasak iken, bizim gibi ülkeler için bulunmaz bir hedge mekanizmasıdır. Artık bu hedge ve yatırım mekanizmasına kripto paraları da dahil edebiliriz.
Öngördüğüm modellemedeki yüzdesel dağılım şu şekildedir.
Hisse senedi 55-60
Altın/Kripto 20-25
Gayrimenkul 15-20
Alınacak varlığın istediğimiz fiyata gelmesini beklerken nakit paranın o seviyeye kadar nerede-nasıl-hangi oranda beklemesi gerektiğine kadar her şey düşünülmelidir.
Not: Hisse senedi dünyasında risk algısı, analitik bakış ve yatırımdaki amaç yatırımcıya özeldir. Dolayısıyla her yatırımcı kendi koşullarına ve hedeflediği getiri beklentisine göre karar vermelidir. Herhangi bir bilgi, kişisel bakış açısında farklı bir yönlendirme yapabilir. Kendi risk profilime uygun ölçütler doğrultusunda hazırlanmıştır.
Not 2: Yüzdesel oranlar, Artış katı / 100 olarak incelenmelidir. Örneğin; Ereğli hissesini 0,76 tl’den 1 lot alan bir yatırımcının şu an 1 lot karşılığı 23,78 TL olup 31,29 kat fiyat artışı olmuştur.