Oyunlar ve çocuklar

Kıymetli Kent Gazetesi okuyucuları;
Bu hafta insanın varoluşundan bu yana her kültürde ve her dönemde sürdüre geldiği bir eylem olan oyun a değineceğiz. Oyun çocukların en temel etkinliğidir. Öyle ki, oyun oynamayan bir çocuk düşünemeyeceğimiz gibi, çocuksuz bir oyun da pek akla gelir değildir.
Her nasıl ki emeklemek,yürümek ve koşmak çocuğun gelişim aşamalarındansa, oyun da her çocuğun ruhsal, zihinsel ve hatta fiziksel gelişimleri için en önemli yapı taşıdır.
Evet oyun, çocukların sosyal, duygusal, fiziksel ve zihinsel açıdan destekler. Çocuklar kendilerini oyun ile ifade ederler, ancak oyunda kendilerini bağımsız ve özgür hissederler. Rahmet olsun Prof. Dr. Doğan Cüceloğlu; “‘İnsanın anavatanı çocukluğudur” der.  Ben de haddim olmayarak bu güzel söze şöyle bir ekleme yapmak istiyorum: Çocukluğunun anavatanı ise oyunlarıdır.
Oyun içerisinde hayal kurma, problem çözme,disiplin,özgüven gibi beceriler elde edilir. Yetişkin hayatlarında edinecekleri rollere hazırlanılır. Polisçilik, öğretmencilik, doktorculuk gibi oyunlar çocukların kendi becerilerini keşfetmelerine yardımcı olur. Ayrıca oyun çocukların fizikî gelişimleri için de oldukça önemli bir yere sahiptir. Oyun içerisinde yürüme, koşma, zıplama,kayma gibi etkinlikler onların büyük kas gelişimlerini olumlu yönde etkilemektedir. Kesme, yapıştırma,dikme boyama gibi hareketler de küçük kas gelişimlerini desteklemektedir.
Oyun ile çocuklar adeta keşfe çıkarlar.  Kendi dünyalarına, geleceklerine… Ebeveynler ise çocuklar ile oyun oynayarak onların dünyalarını keşfederler. Çünkü çocuklar aslında oyunlarında, hissettiklerini, beklentilerini, hayallerini oynarlar. Psikolojileri hakkında bilgi verir bizlere çocuklarımızın oyunları. Dr. giden bir çocuğun doktordan geldikten sonra bir süre doktorculuk oynamak istemesi, doktora gitmenin ve belki iğne vurulmuş olmanın kendinde yaratmış olduğu etkiyi oyun ile ifade etme, korkusunu oyun ile yenmeye çalışma çabasındandır.
Basit bir evcilik oyununda çocuklarınızı gözlemleyerek ailenizin küçük bir kesitini görebileceksinizdir. Çocuğunuzun gözünden nasıl bir anne ya da baba olduğunuzu evcilik oyunlarında görme olanağına sahipsiniz.
Devamlı vurdulu kırdılı oyunlar oynamak isteyen bir çocuk,ilgiye ve sevilmeye ihtiyacım var mesajı verir ebeveynine.
Oyun oynuyorum aslında ama çocuğuma yetmiyor, devamlı onunla oynamamı istiyor,sıkılıyorum diyen ebeveynleri duyar gibiyim. Mesele şu canım anneler babalar, çocuğunuzla bir elinizde telefon aklınız ve gözünüz onda değil iken sözde oynayarak geçireceğiniz 3-5 saat çocuk için hiç yaşanmamış zamandır ve çocuk oyuna doymaz, size doymaz tatmin olmaz ve hep daha fazlasını ister. Oysa aklınız, gözünüz ve tüm uzuvlarınız ile çocuğunuza ve oyuna yönelerek sadece 1 saat oynasanız ve sonra deseniz ki kızım-oğlum şimdi sen oyuna devam et, benim biraz işim var daha sonra yine oyununa dahil olacağım, çocuğunuzun bu duruma karşı olgunluğuna şaşıracaksınız.
Aslında tüm mesele karşınızda bir bireyin olduğunu kabuledebilmekte. Her şeyin farkında olan, sevilmeye, sevildiğini hissetmeye ve görmeye ihtiyacı olan bir birey.
Çocuk sevilerek şımarmaz yalnızca tutarsız davranılarak şımarır diye bir söz okumuştum. Haklılığını gün geçtikçe daha da anlar oldum.
Sevgili okurlar;
Konuyu dağıtmadan toparlamak gerekirse, çocuk oyunlarında bazen iyi bazen kötü, bazen hasta bazen doktor bazen anne bazen çocuk, bazen polis bazen itfaiyeci olarak bazen tek bazen arkadaşları ile oynamak ister. Her yerde ve her zaman çocuğun fiziksel ve ruhsal gelişimi için temel ihtiyaçlarından biridir oyun. Çocuk tüm bu süreçlerden geçerek, oyunlarında tecrübe kazanarak birey olarak toplumda yer edinebilmeyi öğrenir. Ebeveyn-çocuk etkileşimini arttırmada oyun vazgeçilemez bir yapıtaşıdır. Çocuğumuzun bakımını karşılamak, karnını doyurmak, onu hastalıklardan korumak, nasıl ki anne-baba görevidir diye kabul ediyorsak,onlarla oyun oynamayı da aynı şekilde görevimiz bilmeli, keyif almaya özen göstermeliyiz. Şu bir gerçek ki, zaman acımasız, geçiyor, çocuklarımız büyüyor, oyun çağları geçiyor. Ne mutlu dolu dolu geçirebilene… Çocuğunun hafızasında oyunlarına eşlik eden kahkahalar katabilene…. Vesselam.