İLAÇ SIKINTISI DÖVİZ KAYNAKLI

Bursa Eczacılar Odası Başkanı Okan Şahin, tüm Türkiye’de yaşanan ilaç sıkıntısının döviz kurundan kaynaklandığını belirterek, ilaçta hem etken madde hem de yardımcı maddenin yurt dışına bağımlı olunmasının bir sonucu olduğunu belirtti.

HIDIRCAN KAYA

Bursa Eczacılar Odası Başkanı Okan Şahin, Kent Bursa’ya Türkiye’de yaşanan ilaç sıkıntısının etkilerini değerlendirdi. Her yıl Aralık-Ocak ve Şubat aylarında bu durumla karşı karşıya kalındığını söyleyen Şahin, bu sene bu durumun artmasının en büyük sebebini, yaşadığımız salgın hastalıkların etkisi olduğunu ifade etti. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın da bu durumu fark edip görüşmelere başlamasıyla çözümün en kısa sürede netice sağlanacağına inandıklarını ifade eden Şahin, “Görüşmeler neticesinde Şubat ayında yapılması gereken ilaçtaki Euro kuru düzenlemesi, Aralık ayının 15’ine çekilerek yeni bir düzenleme yapıldı. Tabii ki bu düzenlemeye baktığınız zaman Euro kuru 7,86’dan yüzde 37 civarında bir artış sağlanarak 10,75’e çıktı. Şuanki yaklaşık reel Euro kuruna baktığımız zaman 20 lira civarında. Bu aradaki makas maalesef ciddi sıkıntıyı doğuran ana sebeplerden bir tanesi” dedi.

“İLAÇTA DIŞA BAĞIMLIYIZ”

Dünyada da tüm ülkelerin ciddi anlamda bir ilaç ihtiyaç artışının mevcut olduğunu ifade eden Şahin, “Tabii bu ilaçların asıl etkilerini göstermesi için gerekli madde, etken madde dediğimiz kısmıdır. Onun dışındakiler de yardımcı madde olarak geçer. Yardımcı maddeler, etken maddenin vücutta dağılımını, vücuttan emilimini kolaylaştırıcı veya süresini uzatan-kısaltan etkiler gibi diğer maddeler oluyor. Hem etken maddelerin hem de yardımcı maddelerin dolar bazında artış olduğu bir dönemdeyiz. Bu da bizim farklı bir şanssızlığımız. Antibiyotiklerin birçoğunun etken maddesi genelde Çin ve Hindistan özelinde üretilerek ülkemize getiriliyor ve burada da birleştiriliyor. Ülkemizdeki ilaç pazarına baktığımız zaman yüzde 50’sini ithal ilaçlar oluşturmakla birlikte yüzde 50’sini de yerli üretim dediğimiz ilaçlar oluşturuyor. Yerli ilaç dediğimiz ürünler de tamamen yerli değil. Biz bu ürünlerin yüzde 80’ini-90’ını etken madde ve yardımcı maddesinde yurt dışına bağımlıyız. Sonuç olarak ülkemizde tamamen etken maddesi ve yardımcı maddesi ile piyasaya sunduğumuz yerli dediğimiz ilaç maalesef yüzde 10’lar civarında. İlaca yurt dışına bu kadar bağımlı halde olursak maalesef bunları her yıl belirli sürelerde belirli zamanlarda yaşarız” açıklamasında bulundu.

“3 İLAÇTAN 1 TANESİNİ BULAMIYORUZ”

2021 yılında en yoğun olduğu zaman ilaç yokluğunun yüzde 22-23 civarında olduğunu sözlerine ekleyen Başkan Şahin, “2022 yılında ise yüzde 30’ları bulduğumuz zamanlar oldu. Her 3 ilaçtan 1 tanesini bulamaz hale geldik. Bu oran çok yüksek. Geçtiğimiz yıllarda asıl sıkıntılı kısmı sadece ithal ilaçlarda yaşıyorduk. Bu yıl en önemli fark, ülkemizde üretilen ilaçlarda da bu sıkıntıyı yoğun şekilde yaşıyoruz. Bunun sebepleri arasında da globaldeki ilaç ihtiyacının artması ve etken madde ile yardımcı maddenin yurt dışında da dolar bazlı olarak ciddi bir fiyat artışına gidilmesi olduğu söylenebilir. Bunların yanında içine konduğu şişeler var. Bunlardaki maliyet artışı da çok yüksek. Bu da ayrı bir sıkıntı olarak göz önüne çıkıyor. Bu dönemde yaşadığımız ilaç sıkıntısında büyük bir çoğunluğunu ağırlıklı olarak şurup şişesi gerektiren ürünler oluşturuyor. Şuan sıkıntı yaşanan ilaçlar; çocuk antibiyotikleri, ağrı kesici-ateş düşürücüleri, öksürük şurupları” şeklinde konuştu.

HASTANELERE BAŞVURU SAYISINDA ARTIŞ

Yaz dönemine göre şuan hastanelere yapılan başvuru sayısının 4 kat arttığını belirten Başkan Okan Şahin, “Dünya Sağlık Örgütü’nün de bir öngörüsü var, önümüzdeki Ocak ayıyla ilgili. Ciddi bir salgının Avrupa’da ve Türkiye’de yaşanmasının muhtemel olduğundan bahsediliyor. Şuanda bile polikliniğe başvuru sayısında 4 katı artış söz konusuyken Ocak ayında belki de 10 katına kadar çıkabilme durumu var. Biz bu dönemde bu sıkıntıları yaşarken Ocak ayında o kadar fazla talep oluştuğu zaman bu talebi nasıl karşılayacağımızı düşünüyoruz” dedi.

“İLAÇ FİRMALARIYLA GÖRÜŞMELER YAPIYORUZ”

İlaç firmalarıyla sıkıntının giderilmesine ilişkin görüşmeler yaptıklarını da söyleyen Şahin, “Yaptığımız görüşmelerde kendileri bize, şuanda ilaç üretimiyle ilgili çalışmalar yapıldığını ancak bu ilaçların üretilmesi, ecza depolarına sevkiyatı, depolardan da eczanelere sevki noktasında en erken tarihin 15 Ocak’ı gösterdiğini söylüyorlar. Bu tarihten önce de birçok ilacın eczanelerde bulunamaması söz konusu” diye konuştu.

“ECZACIYLA VATANDAŞ KARŞI KARŞIYA KALIYOR”

Vatandaşla eczacının bu durumda karşı karşıya kaldığını belirten Bursa Eczacılar Odası Başkanı Okan Şahin, “İlaç sıkıntısıyla ilgili durumu uzun uzun anlatma şansımız yok. O noktada vatandaşımızın da yeri geliyor tepkilerine maruz kalabiliyoruz. Geçtiğimiz günlerde Eskişehir’de nöbetçi eczanede de buna benzer bir durum yaşandı. Bu konunun muhatabı da değiliz, sorumlusu da değiliz. Tam tersine halka ilaç hizmetini vermek için elimizden gelen tüm çabayı sarf ederken böyle bir durumla karşı karşıya kalmak gerçekten bizleri ziyadesiyle üzüyor. Halkımızdan anlayış bekliyoruz” ifadelerini kullandı.

BÜYÜK ECZACI MİTİNGİ

Türk Eczacılar Birliği’nin Ankara’da eczacı mitingi gerçekleştirdiğini de ifade eden Şahin, “Sadece eczanelerin yaşadığı sıkıntılar değil, aynı zamanda halkımızın yaşadığı sıkıntıları da aktarmaya çalıştık. Bizler orada halkın ilaca ulaşmasındaki sıkıntılardan, hastanın cebinden çıkan ödemelerin artmasından, eczanelerde yaşanan ekonomik sıkıntılardan, artan eczacılık fakültelerinden, normalde Türkiye’nin ihtiyacının çok üzerinde bir sayıda mezun meslektaş verilmesinden kaynaklı ileride oluşabilecek işsizlik sıkıntılarından bahsettik. Yetkililere iletmeye çalıştık. Sesimizin duyulması için de eczacıya hak ettiği değer verilmelidir diye miting gerçekleştirdik. Bu mitinge 15 binin üzerinde katılımcı vardı. Türkiye’nin dört bir yanından katılımcı geldi. Şuan taleplerimize yansıyan bir olumlu sonuç yok. Bununla alakalı da Türk Eczacılar Birliği diyalog noktasında görüşmelere açık. Görüşmeler neticesinde bir sonuç çıkmazsa Türk Eczacılar Birliği, Türkiye’deki eczacı odaları başkanlarını Ankara’da değerlendirme toplantısına çağıracak. Bu neticede de daha öncesinde alınan eylemlilik süreci takvimimiz vardı. O takvimde son nokta ise eczanelerin kapatılması. Bunun yapılıp yapılmayacağına karar verilecek. Tarih olarak ne zaman olacağı ya da gerçekleştirilip gerçekleştirilmeyeceği o toplantı neticesinde belli olacak” şeklinde konuştu.