Gıdadaki aşırı artış yemek sektörünü zorluyor

Bursa Yemek Sanayicileri Derneği (BUYSAD), temmuz ayı tencere enflasyonunu açıkladı. Dernek Başkanı Coşkun Dönmez, temmuz ayında gıda fiyatlarının yüzde 3.18 oranında arttığını, böylece gıdada 7 aylık artışın yüzde 20,18’i bulduğunu duyurdu. Genel enflasyonla gıda enflasyonu arasındaki fark sebebiyle hazır yemek sektöründe faaliyet gösteren firmaların kâr edemez hâle geldiğine dikkat çeken Başkan Dönmez, “Bununla da kalmayacak. İflâsların başlamasından korkmaya başladık. Düşük kârlarla çalışan sektörümüzde hammadde fiyatlarının sürekli artması sürdürülebilir bir durum değil. Artık daha kısa zaman dilimlerinde fiyat güncellemeleri yapmak durumundayız” dedi.
Gıda fiyatlarında yaşanan sürekli artışın hazır yemek sektöründe yol açtığı olumsuz etkilere dikkat çeken Coşkun Dönmez temel hammaddesi gıda olan hazır yemek ve catering sektöründe kâr marjının yüzde 6’lara kadar gerilediğini belirtti. Bu durumun sürdürülebilir olmadığına değinen Coşkun Dönmez, “Fiyat artışlarına yetişemez hâle geldik. Genel enflasyon ile gıda enflasyonunun örtüşmediğini müşterilerimizin bir kısmı farkındalar ve genellikle anlayışlı davranıyorlar. Ancak bazı firmalar ise sektörümüzün rekabetçi zaafında faydalanıp sabit fiyat ile yemek almak istiyorlar. Bu ise hazır yemek sektöründeki işletmeleri kârsızlığa hatta iflâsın eşiğine sürüklüyor” ifadelerini kullandı.
Coşkun Dönmez, birkaç yıl öncesine kadar yılda bir kez fiyat güncellediklerini, son yıllarda gıda fiyatlarında baş gösteren hızlı artış ile bu sürenin 6 aya çekildiğini, şimdi ise daha da aşağı çekilmesi gerektiğini savundu. BUYSAD Başkanı Dönmez şunları söyledi:
“Son zamlar ile 4 kap yemekten oluşan ham mönü maliyetimiz 12,00 TL’yi buldu. Bunun üzerine salata-bar, yoğurt, ekmek, personel ve akaryakıt gibi maliyetleri de eklendiğimizde menü maliyetlerimiz 16,00 / 18,00 TL’yi bulabiliyor. Bu durumda satış fiyatlarımızın 18,00 / 20,00 TL’ye çıkıyor. Bizim maliyetlerimizin yüzde 50’sini ham gıda oluşturuyor. Bunu ucuzlatmamız imkânsız. Malum elektrik, doğalgaz ve akaryakıt fiyatları da yükseldi. Kâr marjlarımızın yüzde 6-8 olduğu sektörümüzde bunu müşterilerimizin anlamasını isteriz. Ama bu durum sürdürülebilir değil. Kârsız işletmeler yatırım yapamaz. Yatırım yapamayan işletme ise ayakta kalamaz. Unutulmasın ki, sektörde yaşanacak olumsuzluklardan herkes zarar görür.”
Coşkun Dönmez, değerlendirmesinde küresel nedenler ve Türkiye’nin kendi şartlarına bağlı olarak yaşanan gıda enflasyonun, yaz aylarında bile hız kesmemesinin endişe verici olduğunu vurguladı. Normalde tarlalarda hasat başlayan yaz aylarında yaş sebze ve meyve fiyatlarındaki gerileme beklendiğini kaydeden Başkan Dönmez, “Maalesef bu olmadı. Kuraklık sebebiyle mahsûl kıtlığı olduğu için normalde temmuz ayında eksi çıkması beklenen gıda enflasyonu yüzde 3’ün de üzerine çıktı. İklim şartlarındaki olumsuzluğa bağlı yeterli üretimin olmaması, yanlış ithalat politikaları, hayvancılık ve ziraî faaliyetlerdeki plânsızlık gibi bir dizi kısır döngünün içindeyiz. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın bu meseleye acilen çare bulmasını bekliyoruz” dedi.