Ergen bireyleri anlamak

Merhaba Değerli Dostlarım,

Bugünkü sohbetimizde sizlere insanın kendini bulduğu en kıymetli dönemlerden birinden ergenlik döneminden bahsetmek istiyorum. Bazılarınızın “Ne var bunda yahu, sürekli her yerde bir ergenlik dönemi lafı. Biz de geçtik o dönemlerden hem de ne olduğunu bilmeden. Hiç bugünküler gibi değiliz”dediğini duyar gibiyim. Bazılarınız ise hem kendinizin geçmişteki hem de çevrenizdeki ergen bireylerin günümüzdeki sancılarını anımsadınız hemen biliyorum. Gelin bu döneme biraz daha yakından bakalım ve geçmişteki bizi, bugünleri hatta yarınları anlayabilmek adına bir ışık yakalım hep beraber.

Ergen kelimesinin sözlük anlamına baktığımızda ‘akıl baliğ/aklı başında olan’ demek olduğunu görürüz.

Peki, nedir bu ergenlik dönemi/aklı başında bir birey olmaya adım atılan dönem?

Hepimiz birçok sorumluluğu sırtımıza yüklendik hayat denilen denge tahtasına çıktık ve hem dengede durmaya hem de bu yükün altında yaşamdan keyif almaya çabalıyoruz. Bir yandan aldığımız sorumlulukların risklerini belirleyip tek başımıza kararlar alıyoruz bir yandan da bu kararları kendi emeğimize, gücümüze inanarak uygulamaya koyuyoruz. Bunları bize yaptıransa geçmişte yaşadığımız başarı ve yenilgilerden çıkardığımız tecrübeler, çevremizdeki bireylerle ve her şeyin ötesinde kedimizle olan ilişkimizdir. İşte bu tecrübe ve ilişkilerin en çok sorgulanmaya başlandığı, bir birey olarak çevredeki destek unsurlarına ihtiyaç duymaksızın o denge tahtasında ayakta kalabilme sancısının en yoğun yaşandığı döneme de ergenlik dönemi deriz.

Yapılan araştırmalara bakıldığında insanın zihin gelişiminin soyut düşünce aşamasının yoğun olarak devreye girdiği bu dönemde ergen bireylerin kendilik algıları, aile ilişkileri, ebeveyn kimlikleri, sosyal ve siyasal gündeme dair sorgulamalarının gündeme gelmesi olağandır.

Kimlik yapılarını keşfe çıkan bu gezginlerin keşif boyunca en çok göze çarpan davranışlarından biri ise ailelerinden fiziki olarak uzaklaşmaları ve akranları ile yakınlaşmalarıdır. Yani diğer bir deyişle kendi sorumluluklarını daha yoğun bir şekilde almak için gün sayan bir bireyin bunu başarabilmek adına gerçekleştirdiği ilk adım olan düşünme ve sorgulama aşamasından itibaren fiziksel yalnızlığı tercih etmesi ya da aynı aşamada olan akranlarıyla yaptığı paylaşımları artırması dönemin olağan durumlarının başında gelmektedir.

Bunun yanı sıra, neredeyse her ebeveynin en çok endişelendiği ve yakındığı konulardan biri ise özellikle bu dönemdeki bireylerin riskli arkadaş gruplarına/davranışlara yönelimindeki artıştır. Ebeveynleri tarafından yetişme döneminde şefkat ve güven doyumu sağlanan ve herhangi bir nörolojik bozulma saptanmayan genç bireylerin riskli durumları daha gerçekçi bir gözle değerlendirip kendilerini tehlikelerden korumak adına diğer genç bireylere nazaran daha başarılı oldukları gözlemlenmektedir.

Ergen bir birey ne ister?

Hepimizin temelde ihtiyacı olan şefkat ve güveni hayatımızın birçok alanında yanı başımızda hissetmek isteriz aslında. Ergenlik dönemine kadar yaşadığımız dönemde ebeveynlerimizden daha yoğun olarak gidermek istediğimiz bu gereksinimi bireyselleşmenin önemli adımlarından biri olan bu dönemde kendimiz ve akranlarımızdan alma eğilimimiz artar. Kendi kendine yetebilme adına görülmek istenen onayı ise kendimizden sonra ailemizden de görmek isteriz. Sorumluluk sahibi olgun bir birey olmayı yıllardır ailelerinden gözlemleyen ergen bireyler, şimdi onlar gibi dengede durabilmenin hazzını-kendilerini gösterdikleri ve sizlerden gördükleri onay ve saygıyla- varlıklarını kabul ettirdiklerini hissederek kazanırlar.

Bizler günümüz dünyasını onlardan daha önce dünyaya geldiğimiz ve belki de kendimizce daha zorlu yollardan geçtiğimiz için attıkları adımlara gereğinden fazla müdahale ederek bol güneşli yarınlarda daha rahat nefes almalarını isteriz. Fakat bir yıldır dünyaca mücadele ettiğimiz COVID-19 salgını ve zorlu şartlarından da çıkarımlayabileceğimiz üzere hayat her dönemde beklenmedik farklı zorluklar ve mücadelelere gebe. Bırakalım onlar da dönemleri gereği kendi kararları ve eylemlerinin ardında sancılarını, yanılgılarını, yenilgilerini ve başarılarını alabilecekleri tüm sorumluluklarla birlikte deneyimlesinler. Güneşli günleri sizin desteğinizle; ama olabildiğince kendi kararlarıyla karşılasınlar…

Sevgiyle ve sağlıkla kalın.