Tohum üretiminde avantaj büyük

Mustafakemalpaşa’da düzenlenen ‘tohumculuk’ toplantısında konuşan Bursa Tarım ve Orman Müdürü Hamit Aygül, 2002 yılında 120 civarında olan tohumluk şirketi sayısının 2020 yılı sonu itibarıyla 1004’e yükseldiğini söyledi.

Hububat tohum üretiminde ise kamu ağırlığının devam ettiğini kaydeden Aygül, tohumluk üretim alanları bakımından Yenişehir ve Karacabey’in ardından Mustafakemalpaşa’nın üçüncü sırada geldiğini dile getirdi.
Türkiye’de sertifikalı tohum üretiminin 1 milyon ton seviyesine ulaştığını, ihracatında 30 milyon doları geçtiğini belirten Müdür Aygül, “Bursa’nın tohumluk üretiminde önemli merkezlerden biri olmasında üreticilerin ve firmaların iş birliği ile yapılan üretimin katkısı oldukça büyüktür. Süregelen bu işbirliğinde, her sektörde olduğu gibi dünyada yaşanan pandemi nedeniyle olumsuzluklar yaşanabilmektedir” derken, Ziraat Odaları’na da çağrıda bulundu.

‘Tohumculuk’ toplantısı, Bursa Tarım ve Orman Müdürü Hamit Aygül, Müdür Yardımcısı Erdoğan Ceylan, tohumculuk sektörü temsilcileri, kooperatif yetkilileri, ilçe protokolü ve üreticilerin iştirâkiyle gerçekleştirildi.
Toplantıda konuşan Bursa Tarım ve Orman Müdürü Hamit Aygül, Bursa bölgesinin tohumculuk alanında büyük avantajlara sahip olduğunu söylerken, Ziraat Odaları’na da büyük görevler düştüğünü kaydetti.

Sertifikalı tohum üretimi 1 milyon ton seviyesine ulaştı

Hamit Aygül konuşmasında,, “Ülkemizde son 20 yılda sertifikalı tohumluk üretimi 145 bin tondan yüzde 756’lık artışla 2020 sonu itibarıyla 1 milyon 242 bin ton seviyesine yükselmiştir. Bakanlığımızın etkin çalışmaları ve özel sektöre sağlanan desteklerle tohum üretiminde buğdayda yüzde 525, arpada yüzde 4 bin 979, mısırda yüzde 330, çeltikte yüzde 671, standart-sertifikalı sebze tohumu üretiminde de yüzde 79 artış gerçekleşmiştir. Dünya tohum piyasasında Türkiye ise yüzde 2’lik pay ile 11. sırada yer almaktadır” dedi.
Türkiye’de özel sektör tohumculuğunun oldukça yeni olduğunu vurgulayan Aygül şöyle konuştu: “1980 yılından önce ülkede yalnızca iki özel şirket faaliyet göstermekte ve bunların toplam sertifikalı tohum ticareti içerisindeki payları yüzde 2 civarında iken, her türlü tohum üretim ve dağıtımı kamu kuruluşları tarafından yapılmakta ve fiyatlar devlet tarafından belirlenmekteydi. Günümüzde ise Türkiye’de sertifikalı tohumluk üretimi ağırlıklı olarak özel sektör eliyle yürütülmektedir. 2002 yılında 120 civarında olan tohumluk şirketi sayısı 2020 yılı sonu itibarıyla 1004’e yükselmiştir. Hububat tohum üretiminde ise kamu ağırlığı devam etmektedir. Bursa’da hem kamunun (TİGEM) hem de özel sektörün tohumluk üretiminde yoğun faaliyet gösterdiği görülmektedir. Tohumluk üretimi birçok ilçemizde yaygın olarak yapılmaktadır. Tohumluk üretim alanları bakımından 1. sırada Yenişehir, 2. sırada Karacabey ve 3. sırada ise Mustafakemalpaşa bulunmaktadır. Bunların yanı sıra İnegöl’de de tohumluk üretim yapılmaktadır. Mısır başta olmak üzere ayçiçeği, çeltik ve buğday, yem bezelyesi ile İtalyan çimi gibi farklı türlerin tohumluk üretimi yapmaktayız. ”

Tohum ihracatı 30 milyon doları geçti

Yıllara göre bakıldığında ise Türkiye’de tohumluk mısır üretiminin dalgalı bir seyir izlese de geçen yıl toplam üretimin yüzde 31,4’ünün Bursa’da üretildiğine işaret eden Aygül; “Tohumluk mısır üretimi alanı açısından ülkemizde 1. sırada yer almaktayız. Bursa, tohumluk üretimi ile ülkemiz ekonomisine de katkı sağlamaktadır. 2015 yılında tohum ihracatımız 26.027.871 dolar iken 2020 yılında bu rakam 30.113.940 dolara yükselmiştir. 2021 yılı tohumluk ihracatımızın bu rakamın üstünde olması beklenmektedir” diye konuştu.

Bursa büyük avantajlara sahip

Bursa’nın mekanizasyonun yaygın olarak kullanılması, sulama alt yapısı, tecrübeli ve bilgili üreticileri ve verimli toprakları ile tohumluk üretim alanında faaliyet gösteren firmalar için büyük avantajlar sunduğunu vurgulayan Hamit Aygül, “Üretim ‘Sözleşmeli Üretim Modeli’ne göre gerçekleşmekte olup her yıl belirlenen ‘Özel Alan’da üretim gerçekleşmektedir. İl Müdürlüğü olarak 5553 Sayılı Tohumculuk Kanunu kapsamında numunelerin alınmasından, mevzuatlar çerçevesinde yetkilendirme işlemlerin yapılması ve gerekli belgelerin hazırlanmasında görev yapmakta olup özel alanlarının belirlenmesinde ortaya çıkan sorunların çözülmesine katkı sağlamaktadır. Bursa’nın tohumluk üretiminde önemli merkezlerden biri olmasında üreticilerin ve firmaların iş birliği ile yapılan üretimin katkısı oldukça büyüktür. Süregelen bu işbirliğinde, her sektörde olduğu gibi dünyada yaşanan pandemi sebebiyle olumsuzluklar yaşanabilmektedir. Küresel olarak lojistikte yaşanan sorunlar, buna bağlı olarak hammadde fiyatlarının artması, üretimin azalması, ülkelerin dış ticarette tarımsal alanda daha sınırlayıcı tutum sergilemeleri gibi birçok neden dünyanın her yerinde olduğu gibi Bursa’da da de hem firmaları hem de üreticilerimizi olumsuz etkilemiştir. Her şeye rağmen yaşanan bu süreçten özel sektör ve üreticilerimizin işbirliği ve ortak akıl ile tohumculuk sektörü olarak daha da güçlenerek çıkılacağını düşünmekteyim” şeklide konuştu.
Tohumculuk alanında ziraat odalarına büyük görevler düştüğünü ifade eden Aygül, sözlerini şöyle tamamladı:
“Artık yeni bir yol ayırımına gelmiş bulunmaktayız. Tarafların kazan-kazan prensibine riayet etmeleri, tüm çalışmaların şeffaf olması ve şayet varsa sözleşmelerde gerek tohumculuk şirketleri ve gerekse de çiftçilerimiz aleyhine hükümlerin sözleşmelerden çıkarılması gerekmektedir. Bu konuda Ziraat Odalarına da büyük görev düşmektedir. Ziraat Odalarımızın sözleşme örneklerini temin edecekleri bir avukata inceletmeleri ve uygunluğunda mutabakat sağlanacak şekilde düzenlenmesi hususunda çalışma yapması önemlidir.”