DOGMA VE DOGMATİZM HAKKINDA

Dogma; doğruluğu veya yanlışlığı ispatlanamayan düşünce, fikir veya inanç demektir. Dogmalar tecrübe ve gözlemden çıkmamıştır, onlara körü körüne inanılır. İnsanı esir alır ve kendine bağlar. Dogmatizm fanatizm gibi insana büyük bir güç verebilir. Bu, bir fikrin çok etkili şekilde telkin edilmesiyle oluşur. Fakat bir defa dogmaya olan inanç zayıflar ve çözülürse o kişi bütün gücünü kaybeder.

Eğer bir düşünce eleştirilemiyor ve yanlışı çıkarılamıyorsa dogmadır. Onun bağlıları da onun müminleridir. Bir ideoloji ve inancın geniş kitlelerce benimsenmesinin sebebi bilimsel doğruluktan ziyade samimice yaşanmasıdır. Samimiyet insanları etkiler. İnsanlar onları umutlandıran, özlemlerine karşılık veren şeylere anlamadan kapılırlar. Dinler ve ideolojiler insana ebedi hakikat tablosu sunuyor.

Bir dinin inanç esasları da dogmadır. Fakat dinin mensupları bunu kabul etmiyor; “bizim dinimizde dogma yok, her şey akla ve mantığa uygundur” diyorlar. Dinde dogmaya “nas” deniyor. Dogmanın akla uygun olup olmadığı tartışılamaz. Tartışıldığında inanç veya iman yok olur. Din âlimleri dinde aklın anlamadığı şeylerin olabileceğini itiraf ediyorlar. Tamamen akla ve mantığa dayanan bir din yoktur.