ÖLÜM HAKKINDA

Bilgeler ölümü severek karşılamayı, erdemlerin temeli saymışlardır. Hayatını hakkıyla yaşayan onu kaybetmekten korkmaz. Ancak gerçek bir yaşamı olmayanlar ölümden korkar. Hayat, mutlaka korunması gereken bir şey değildir. Daha yüksek bir şey için olmalı. Şerefli insanlar zilletle yaşamaktansa ölmeyi tercih eder. Olgun meyve dalından kopmaya hazırdır, ham olanlar ise sıkıca yapışır. Her insan mutlaka ölecektir. Bunun biraz erken veya geç olması neyi değiştirir!

Ölümü başımızın üstünde Demokles’in kılıcı gibi duran korkunç ve feci bir şey olarak tahayyül etmek ve ondan dolayı kötülük yapmaktan sakınmak ahlaki değildir. İnsan ölümü hiç sorun yapmadan da güzel şeyler yapmalı ve elinden geldiği kadar ahlaka uygun yaşamaya çalışmalıdır. Her gün sanki son günümüzmüş gibi hareket etmeliyiz. Elimizde olan işi daha iyi ve güzel yapmaya çalışmalıyız. Sokrates ölmeden önce hapiste bir bestenin sözlerini ezberliyor, öğrencilerini teselli ediyordu.

Bir insan ölüm üzerinde fazla düşünmeye başlayınca artık aktivitesi azalmış, hayattan hiçbir beklentisi kalmamış demektir. O kimse ölümden korkar. Mezarlıkların yanından geçemez, ölümden bahsedilmesini istemez. Eskiden mezarlıklar yanı başımızdaydı, ölüm hayatın gerçeğidir. İşimize devam etmeliyiz. Peygamberimiz “kıyamet koparken elinizde bir fidan varsa onu dikin” demiştir. Tarikatlarda ölümü düşünmek tavsiye edilmiş fakat bence Freud’un dediği gibi: “Hayat sevmek ve çalışmaktır”.