BİLGİ NEDİR, NEYE YARAR
Bilgi, duyumlarımız ve algılarımız vasıtasıyla edindiğimiz gerçeğe uygun tasarımlardır. Bunların gerçeğe uygunluğunu ancak kullanınca anlarız. Bir taşın sert olduğunu, ateşin yaktığını deneyerek biliriz. Bu bir bilgidir. Bizde duyumları bilgi haline getiren doğuştan sahip olduğumuz zihinsel bir yapı vardır. Duyumların ham verilerini anlamlandırmak ve yorumlamak yeteneği olmasa bir şey öğrenemeyiz.
Düzensiz ve sistemsiz bilgilere malumat denir. Malumat sahibi nice kimseler var ki duyduklarını ve okuduklarını kafaya sıkıştırmışlar. Onların üzerinde düşünmemişler, onları özümsememişler. Düzensiz bilgiler insanı gerçeğe ulaştırmıyor hatta ufkunu karartıp sağduyusunu kaybetmesine bile yol açabilir.
Ancak birbiriyle uyumlu ve birbirini destekleyen bilgiler insana güç verir. Öğrenmek bir şeyin bütünle olan ilişkisini kavramak, onu sistemleştirmektir. Bunun sonucunda düşünce ve davranışlarımızda bir değişiklik meydana gelir. Bilmek, öğrenilenlerin benzer ve farklı taraflarını kavramaktır.
Bildiklerimizi yapamamanın sebebi onları iyi bilmemek, derinliğine kavramamaktır. Bildiğimizi sandığımız pek çok şeyi esasında bilmiyoruz. Hakiki bilgi yaşayarak elde edilir. Başkalarından duyarak öğrendiklerimizle, yaşayarak öğrendiklerimiz bir olmaz. Bildiğimizi sandığımız şeyi yeniden öğrenmemiz lazım. Spinoza “bir şeyi tanıdığımızda edilgen olmaktan kurtulur, etkin oluruz” diyor.
Kazdığımız toprağı çok derin kazmalıyız. Jung’un dediği gibi “şifa derindedir”. Bütün sorunlarımızın ve dertlerimizin kaynağı diptedir. Ancak derine ulaşıp oradan bir şeyler çıkarabilirsek yaramızı iyileştirebiliriz. İyi ve kötü bütün bildiklerimizi sorgulamalı ve onların ötesine geçmeliyiz. Asıl sorunlarımız bilinçdışındadır ve onlar bizi yönetiyor. Ama hiç de bunun farkında değiliz.
Vicdanında doğruluğunu anlamadığı hiçbir şeyin insanı değiştirme gücü yoktur. Sana apaçık doğru gelmeyen şeyi kimden gelirse gelsin reddet. Doğruluğunu anlamadığın hiçbir şeyin sana yararı olmaz, seni güçlü kılmaz, seni etkilemez. İnsan yaşamadığı şeyi bilemez, anlayamaz ve ondan sorumlu da tutulamaz.
Zihninizi gereksiz bilgilerden temizleyin! Her şeyi okumanız ve öğrenmeniz gerekmez. Sizi amacınızdan uzaklaştıran cazip ve hoş şeylere kapılmayın. “Senin için kendisinde yararlı bir bilgi olmayan şeye bağlanma” diyor Kuran. Bunlar iyi şeyleri öğrenmeye de engel oluyor. Yeni şeyler için zihninizde boş alan yaratın. Her şeyi öğrenmek arzusu boş bir arzudur. İki üç konuyu çok iyi öğrenin yeter.