Aşılı ve aşısızlarda koronavirüs riskleri

Koronavirüs salgını oluşturduğu tüm endişelerle birlikte devam ediyor. Semptomlarından farklı varyantlarına ve koronavirüs enfeksiyonu sonrası komplikasyonlara kadar, hastalık son derece öngörülemez ve uzmanlar salgının ne zaman biteceğini tahmin edemiyor.

Öte yandan koronavirüs aşıları bir rahatlama kaynağı oldu. Klinik deneyler, mevcut aşıların oldukça etkili olduğunu ve ölümcül virüse karşı yüksek antikor seviyeleri ürettiğini gösteriyor. Ancak bu, tam olarak aşılanmış kişilerin koronavirüse yakalanamayacağı anlamına gelmez ve son zamanlarda yüksek vaka sayıları tüm dünyada oldukça yaygın hale geldi.

Ancak aşılanmış kişiler koronavirüse yakalanma riski altında olsa da, uzmanlar henüz aşı olmayanlara kıyasla daha fazla korunduklarına ve virüse karşı daha iyi bir bağışıklık tepkisi sergilediklerini söylüyorlar. Bu nedenle, koronavirüs aşılarınızı olmakta tereddüt ediyorsanız ve neyin doğru neyin yanlış olduğuna karar veremiyorsanız, bilmeniz gerekenler burada.

YAN ETKİLER ENDİŞELENDİREBİLİR

Aşı tereddütü birkaç şeyden kaynaklanabilir. Aşıyla ilgili efsaneler, söylentiler, şüpheler ve artan sayıda vaka, koronavirüs aşılarına karşı halihazırda var olan şüpheciliğinize katkıda bulunabilir.

Ek olarak, aşı yan etkileri de endişelenmenize neden olabilir. 1 ila 3 gün içinde kaybolabilen yan etkiler, yalnızca aşıların işe yaradığının ve gelecekteki enfeksiyonları uzak tutmanıza yardımcı olan bağışıklık tepkilerini tetiklediğinin bir göstergesidir.

Buna karşılık, koronavirüs enfeksiyonları benzer bağışıklık tepkilerini tetikleyebilir, bu da bazen ağırlaşabilen ve daha şiddetli olabilen iltihaplanma ve olumsuz semptomlara yol açabilir.

1 ila 3 gün yaşayabileceğiniz veya yaşamayabileceğiniz yan etkilerden korktuğunuz için aşı olmaktan kaçınıyorsanız, yan etkileri yaşamaktan daha ciddi olan bir koronavirüs enfeksiyonuna yakalanma riskini karşılaştırmanız gerekir.

VAKA SAYISI YÜKSEK OLSA DA ENFEKSİYON ORANLARI DÜŞÜK

Çığır açan bir vaka sayısı, tam olarak aşılanmış bir kişinin virüsü kapması ve genellikle hafif ila orta derecede olduğu bilinen çeşitli semptomlara yol açması anlamına gelir. Bazı durumlarda, şiddetli olabilir ancak nadir görülen bir durumdur.

Çığır açan enfeksiyonlar ne kadar yaygın olursa olsun, aşılanmamış bir kişide koronavirüs enfeksiyonu kadar ciddi değildir. Farklı sağlık kurumlarından uzmanlar, tam doz aşılı kişilerde hastalığın nadiren çok şiddetli olduğunu veya hastaneye yatış ve/veya ölümlere yol açtığını söylüyorlar.

ÖLÜM ORANI BÜYÜK ÖLÇÜDE AZALIYOR

ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi’ne (CDC) göre, koronavirüs aşıları etkilidir ve pandemiyi kontrol altına almak için kritik bir araçtır. Ancak hiçbir aşı hastalığı önlemede yüzde 100 etkili değildir. Bazı tam aşılı insanlar hastalanabilir ve hatta bazıları hastaneye kaldırılabilir.

Ancak, aşı olan ve hala hasta olanlar için aşının hastalığı daha az şiddetli hale getirebileceğine dair kanıtlar var. Enfeksiyon, hastaneye yatış ve ölüm riskinin tümü, aşılanmamış kişilere kıyasla aşılı kişilerde çok daha düşük olarak öne çıkıyor.

Bununla birlikte, aşılanmamış kişilerin, aşıları tam olanlara göre daha ciddi hastalıklara yakalanma riski altında olabileceği de CDC tarafından vurgulanıyor.

CDC tarafından sağlanan son raporlar, aşılanmamış kişilerin koronavirüs nedeniyle ölme riskinin, her iki aşıyı da olmuş olan kişilere göre 11 kat daha fazla olduğunu göstermektedir.

Şu anda, koronavirüs Delta varyantı, koronavirüs vaka sayısındaki küresel artışın arkasındaki birincil neden olarak öne çıkıyor. Uzmanlar, Delta varyantının daha yüksek viral yük içerdiğine ve bunun da aşının neden olduğu antikorlardan kaçmada daha etkili olduğunu söylüyor. Artan vaka sayıları büyük bir endişe kaynağı olmasına rağmen, uzmanlar mevcut aşıların insanları ciddi Delta varyantı vakalarından koruduğunu öne sürüyorlar. Aaşılanmamış olanlar ise büyük risk altında görünüyor.

BELİRTİ ŞİDDETİ DÜŞÜYOR

Hem aşılı hem de aşısız bireyler koronavirüse yakalanabilir. Ancak aşılanmamış bir kişide semptomların şiddeti tahmin edilemez ve hafiften şiddetliye kadar gidebilir.

Aşısız kişilerde koronavirüsün klasik semptomları ateş, sürekli öksürük, koku ve tat kaybı, yorgunluk ve eklem ağrısıdır. Bununla birlikte, tam aşılı kişilerde koronavirüs semptomlarının grip semptomlarını taklit ettiği düşünülmektedir. En yaygın belirtilerden bazıları boğaz ağrısı, baş ağrısı, burun akıntısı ve hapşırmadır.

Uzmanlara göre hem aşılı hem de aşısız kişiler dikkatli olmalıdır. Temizlik, maske ve mesafe, uyulması gereken üç önemli kuraldır.

Uzmanlara göre, aşılı bireyler, aşılanmamış olanlara kıyasla koronavirüs ile mücadelede kesinlikle bir üstünlüğe sahiptir. Artan vaka sayılarının sadece hafif olduğu ve insanların hastaneye yatış ve ölüm risklerinin daha düşük olduğu göz önüne alındığında, aşı olmaya öncelik verilmesi büyük önem taşıyor.